Đi lễ chùa, đình, đền để
cầu phước lành, may mắn, tỏ tấm lòng thành với các bậc thánh nhân là tốt, nhưng
cầu sao để phù hợp với “thuần phong mĩ tục” của người Việt thì đó vẫn đang là
vấn đề nhức nhối mà cả xã hội quan tâm.
Không khó để nhận thấy rằng các lễ hội ngày nay đã
dần mất đi “bản sắc” vốn có của nó. Đến lễ hội là để cầu bình an, phước lành và
tham gia một số trò chơi dân gian mang tính giải trí. Nhưng ở đâu đó vẫn xuất
hiện những “con sâu làm rầu nồi canh” làm mai một nét đẹp trong văn hóa dân tộc.
Người ta có thể đánh nhau, dẫm đạp, phá hoại những tín vật hay cả việc xả rác
bừa bãi hủy hoại môi trường.
Một vấn nạn nhức nhối có thể kể đến như việc
người dân giẫm đạp lên nhau để “xin ấn đền Trần” hồi đầu năm 2016, khiến dư
luận rất bất bình. Bất chấp tất cả, những con người vô ý, kém văn minh đã chen
lấn, xô đẩy để cầu phước lành. Vậy thì, phước lành cầu được còn có ý nghĩa gì?
Không những thế, lợi dụng việc người quá đông, nhiều kẻ đã thực hiện hành vi
móc túi, trộm cắp. Biết bao người đã bị rơi vào tình cảnh khốn đốn sau những
lần như thế.
Chen lấn nhau để vào xin ấn đền Trần (Nguồn: Internet)
Điều đó cũng xảy ra tương tự ở Phú Thọ - nơi có lễ hội cướp Phết diễn ra vào ngày 13
tháng Giêng âm lịch. Đây được xem là lễ hội lớn trong năm, vào những ngày này
thanh niên trai tráng trong làng cùng nhau đi cướp Phết, cướp Chúi. Theo quan
niệm, ai cướp được Phết thì năm đó không chỉ riêng họ mà cả làng, gia đình,
thôn xóm đều gặp may mắn. Chính vì quan niệm đó mà họ không thương tiếc giẫm
đạp nên nhau để cầu may. Thậm chí, vì tranh giành mà xảy ra xô xát dẫn đến cãi
vã, đã có không ít người chém giết nhau gây đổ máu tại nơi đó.
Đúng là mỗi một lễ hội luôn tồn đọng những vấn
đề bất cập cần phê phán, dù là lễ hội lớn hay nhỏ thì những vấn đề đó vẫn xảy
ra.
Một vấn đề bất cập nữa xin được đề ra ở đây là
việc “xin tiền mời trầu” tại Hội Lim. Khác với việc dẫm đạp hay chen lấn gây
thương tích như ở hội đền Trần hay cướp phết tại Phú Thọ, hội Lim có vẻ “nhẹ
nhàng” hơn bởi nơi đây ít xảy ra xô xát.
Người dân thập phương về trảy hội tại hội Lim 2016 ( Nguồn: Internet)
Tuy nhiên, vấn đề cần bàn tới ở đây là việc
“thương mại hóa hội” đã lấn át văn hóa của người dân Kinh Bắc. Hội Lim từ lâu
đã trở thành lễ hội nổi tiếng thu hút hàng nghìn du khách các nơi về trảy hội
những ngày đầu năm 12, 13 tháng Giêng tại Tiên Du, Bắc Ninh. Hội được tổ chức
tại đồi Lim với nhiều hoạt động truyền thống. Bạn sẽ bắt gặp những làn hát Quan
họ cùng với liền anh, liền chị đứng mời trầu. Đây là một nét đẹp xưa của hội
Lim, nhưng ngày nay bạn muốn có một miếng trầu têm cánh phượng đồng nghĩa với
việc bạn phải bỏ ra một số tiền nhỏ là 10 nghìn đồng để đổi lại một miếng trầu.
Liền anh, liền chị " xin tiền mời trầu" du khách nơi đây (Nguồn: Internet)
Với nhiều du khách thì cho rằng: “Điều này cũng
không lấy làm bất ngờ”. Chị Vinh - một du khách chia sẻ: “Theo mình thì các
liền anh liền chị đã mất công têm trầu thì du khách cũng có chút ít gọi là tấm
lòng.” Và chị đồng ý với việc đó. Nhưng nhiều người lại khá bất ngờ trước
việc được các liền anh liền chị “báo giá” trầu, “trước đây tôi cứ nghĩ là họ
mang trầu ra mời, chứ không biết rằng phải bỏ tiền ra mới có”, một du khách
chia sẻ.
Không chỉ dừng lại ở sự việc trên mà tính
chất “ thương mại hóa” có cả trong phần hát của các liền anh, liền chị với hình
thức “ngả
nón xin tiền” của du khách đi trảy hội. Sau mỗi màn hát, du khách lại lấy tiền
thưởng cho liền anh liền chị như một sự cám ơn. Anh Tú - người dân ở thị trấn
Lim cho biết: “Từ nhỏ anh đã quen với việc sau mỗi màn hát, người nghe lại thả
tiền vào chiếc nón quai thao của các liền chị. Điều đó như đã thành thói quen,
thành nét đẹp văn hóa hay như là lời cảm kích dành cho các nghệ sĩ sau mỗi lời
ca tiếng hát. Còn ngày nay, đúng là có nhiều đoàn hát quan họ chủ động xin tiền
du khách, chứ không còn là tự nguyện, và tôi nghĩ rằng không nên như vậy”.
Thực chất, cho đến thời điểm này vẫn chưa có một
chuẩn mực nhất định nào về việc “ngả nón xin tiền” của các liền anh, liền chị.
Tuy nhiên, cần phải có những biện pháp thích hợp hơn để điều chỉnh hiện tượng
trên.
Giải cứu trẻ em bị nghẹt thở, mắc kẹt tại đền Hùng ( Nguồn: Internet)
Hay mới đây nhất là vào ngày giỗ tổ Hùng Vương 10/3,
cũng diễn ra một loạt các vấn nạn như trên, nào là người chen lấn xô đẩy nhau
để được thắp hương, nào là xả rác bừa bãi gây ô nhiễm môi trường, người quá
đông khiến trẻ em ngột thở,… đã được một loạt các phương tiện truyền thông đăng
tải.
Liệu đến khi nào thì “cái gai” trong nền văn hóa
Việt này mới biến mất? Vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ, khó có thể giải đáp. Thiết
nghĩ, để làm được điều đó mỗi người dân Việt Nam cần phải có sự cải tiến trong suy nghĩ, ứng xử văn minh hơn để dẹp bỏ được
những hình ảnh gây tổn hại đến văn hóa truyền thống của dân tộc.
NHANH CHÓNG - HỮU ÍCH - TIỆN LỢI
All comments [ 0 ]
Your comments